Din is-sena (2023), l-EASA qed tiċċelebra l-20 anniversarju tagħha. Filwaqt li l-bidu tal-aġenzija jmur lura għall-2002, din saret kompletament operazzjonali biss fl-2003. L-EASA li nbniet minn kooperazzjoni laxka bejn l-“Awtoritajiet Konġunti tal-Avjazzjoni (JAA)” Ewropej saret l-attur ewlieni għas-sikurezza tal-avjazzjoni fl-Ewropa.
F’dawn l-għoxrin sena, l-aġenzija kibret fid-daqs u fir-responsabbiltajiet, filwaqt li baqgħet aġġornata mat-teknoloġiji innovattivi, il-kooperazzjoni internazzjonali u, naturalment, is-sostenibbiltà ambjentali. F’dan l-artiklu, se niggwidawk tul xi wħud mill-kisbiet ta’ dawn l-aħħar 20 sena.
Punti ewlenin taċ-ċertifikazzjoni fis-snin bikrin
Kont taf li sa tmiem l-2005, l-EASA kienet diġà ħarġet aktar minn 20,000 ċertifikat? 
Wieħed minnhom kien għall-Airbus A380 ikoniku, l-akbar ajruplan tal-passiġġieri fid-dinja sal-lum. Irċieva ċ-“Ċertifikat tat-Tip” tagħha (iċ-ċertifikat li jixhed li dan it-tip ta’ inġenju tal-ajru jissodisfa r-rekwiżiti tas-sikurezza stabbiliti mir-regolatur) mill-EASA u mill-Amministrazzjoni Federali tal-Avjazzjoni (FAA) f’ċerimonja konġunta fl-2006.
Ċertifikazzjoni emblematika oħra seħħet is-sena ta’ wara. Fl-2007, l-EASA u l-FAA iċċertifikaw il-magna Rolls-Royce Trent 1000 TEN għall-familja tal-inġenji tal-ajru Boeing 787.
Żieda fir-responsabbiltajiet
Biż-żmien, ir-responsabbiltajiet tal-EASA espandew. Fl-2008 u l-2009, l-oqsma ta’ xogħol tal-EASA bdew jinkludu: Operazzjonijiet tal-Ajru, Liċenzjar tal-Ekwipaġġ, awtorizzazzjoni ta’ Operaturi ta’ Pajjiżi Terzi, Ajrudromi u Ġestjoni tat-Traffiku tal-Ajru/Servizzi ta’ Navigazzjoni bl-Ajru.
Fl-2018, aġġornament ġdid għar-“Regolament Bażiku” tal-EASA estenda r-responsabbiltajiet tal-Aġenzija biex tinkorpora d-droni, il-mobilità bl-ajru urbana u ċ-ċibersigurtà. Dan l-aġġornament l-aktar reċenti saħħaħ ukoll ir-rwol tal-Aġenzija fil-protezzjoni ambjentali, il-kooperazzjoni internazzjonali, u r-riċerka u l-iżvilupp.
Avvanzi fil-Mobilità bl-Ajru Urbana
Fl-2019, l-EASA pproponiet standards għaċ-ċertifikazzjoni ta’ inġenji tal-ajru li kapaċi jwettqu Qtugħ mill-Art u Llandjar Vertikali (VTOL) u ħarġet regoli għal tipi ġodda ta’ operazzjonijiet b’Sistemi ta’ Inġenji tal-Ajru mingħajr Ekwipaġġ (UAS). Reċentement, fl-2022, l-EASA ppubblikat l-ewwel sett ta’ gwida għall-U-Space (fil-qosor, sett ta’ soluzzjonijiet għall-ġestjoni tat-traffiku tal-inġenji tal-ajru mingħajr ekwipaġġ) u d-disinn tal-vertiportijiet, l-infrastruttura tal-art meħtieġa għat-tħaddim sikur tas-servizzi tal-Mobilità bl-Ajru Urbana bħat-taxis tal-ajru.
Avjazzjoni aktar ekoloġika u nżommu l-pass mal-innovazzjoni
L-avjazzjoni dejjem qed tevolvi. Bħal f’industriji oħra, waħda mill-akbar sfidi ta’ dan iż-żmien hija li nagħmluha aktar ekoloġika. L-EASA tħares lejn futur b’avjazzjoni aktar sostenibbli msawra minn teknoloġiji ġodda bħall-propulsjoni bl-elettriku u bl-idroġenu, Fjuwils tal-Avjazzjoni Sostenibbli (SAF) u teknoloġiji innovattivi oħra biex titnaqqas l-impronta tas-CO2.
Barra minn hekk, ir-realtà virtwali/awmentata u l-intelliġenza artifiċjali (IA), aktar diġitalizzazzjoni, u oqsma ġodda bħal Operazzjonijiet ta’ Altitudni Għolja huma wkoll fil-mira tal-EASA.
Ara l-iskeda ta’ żmien sħiħa b’punti ewlenin storiċi (disponibbli biss bl-Ingliż)
L-istorja tagħna u n-nies tagħna
Għoxrin sena ta’ operazzjonijiet hija kisba li ma sseħħx b’mod mekkaniku. L-EASA tistrieħ fuq persuni minn oqsma differenti ta’ għarfien espert biex iwettqu x-xogħol fdat lill-Aġenzija. Fil-vidjo ta’ hawn taħt (disponibbli biss bl-Ingliż), tista’ ssir taf xi wħud mill-uċuħ wara l-portafoll vast ta’ attivitajiet tal-EASA u x’qegħdin jagħmlu biex jagħmlu l-avjazzjoni aktar sikura u aktar ekoloġika, fl-Ewropa u lil hinn minnha.
Żomm lilek innifsek infurmat
Oħloq kont u segwina fuq EASA Light biex iżżomm lilek innifsek aġġornat rigward l-attivitajiet tal-EASA.